Kominek z płaszczem wodnym od zwykłego wkładu różni się tym, że ma dodatkowy wymiennik ciepła, w którym gorące spaliny ogrzewają wodę. Woda z wymiennika zasila instalację centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej. Producenci stosują różne konstrukcje tych wymienników. Sprzedawane są nawet same wymienniki przeznaczone do współpracy ze zwykłymi wkładami kominkowymi – umieszcza się je nad wkładem, a przewód kominowy przechodzi przez wymiennik.
Centralne ogrzewanie z kominka z płaszczem wodnym
Kominek z płaszczem wodnym to przysłowiowe 3w1 – kominek w salonie, źródło ciepła na tanie paliwo, ogrzewanie z prawdziwego zdarzenia, ze wszystkimi zaletami grzejników wodnych, czyli dużą pojemnością cieplną i możliwością stosunkowo precyzyjnej regulacji temperatury w pomieszczeniach za pomocą zaworów z termostatami. Im większą pojemność cieplną ma instalacja, tym dłuższe mogą być przerwy w pracy kominka.
Kiedy kominek zasila wodną instalację, ciepło jest jeszcze przez kilka godzin po wygaśnięciu w nim ognia, ponieważ woda rozgrzana podczas pracy kominka, a dzięki niej także zamontowane w instalacji grzejniki długo pozostają gorące. Co więcej, ten czas można jeszcze wydłużyć, jeśli w instalacji zamontuje się duży zbiornik na wodę o pojemności kilkuset litrów (tak zwany bufor). Woda w zbiorniku będzie się ogrzewała podczas pracy kominka. Później, gdy ogień w kominku wygaśnie, będzie jeszcze przez pewien czas gorąca i będzie mogła oddawać ciepło do instalacji – tym dłużej, im będzie jej więcej. Dzięki temu pomieszczenia będą ogrzewane jeszcze kilka godzin po wygaszeniu ognia w kominku.
Oczywiście są również wady takiego rozwiązania – przede wszystkim instalacja jest dość skomplikowana i kosztowna. Jeśli w domu jest centralne ogrzewanie z grzejnikami, można je wykorzystać. To przynajmniej częściowa rekompensata wyższej ceny wkładu z płaszczem wodnym. Jego działanie nie różni się od działania kotła grzewczego na paliwo stałe, wobec tego kominek musi być wyposażony w takie same urządzenia zabezpieczające i regulacyjne jak kocioł.
Bezpieczeństwo instalacji z kominkiem z płaszczem wodnym
Szczególną uwagę trzeba zwrócić na zabezpieczenie systemu przed wzrostem ciśnienia w wyniku podgrzewania wody. Najskuteczniejszym, najprostszym i najtańszym sposobem jest wykonanie instalacji w układzie z otwartym naczyniem wzbiorczym. Przejmuje ono nadmiar wody, której objętość zwiększa się po podgrzaniu, a jej ciśnienie nie wzrasta dzięki połączeniu instalacji z atmosferą. Sprzyja to, niestety, korozji.
Trwalsze, sprawniejsze i wygodniejsze w użytkowaniu są układy zamknięte – z przeponowym naczyniem wzbiorczym. Mogą one jednak współpracować jedynie z takimi urządzeniami grzewczymi, które są do tego przystosowane (mają skuteczne zabezpieczenie przed nadmiernym wzrostem temperatury wody i mogą być eksploatowane przy jej wyższym ciśnieniu). Trzeba zatem sprawdzić w instrukcji montażu, jak powinno wyglądać prawidłowe zabezpieczenie hydrauliczne płaszcza wodnego, i zrobić je tak, jak przewidział to jego producent. Należy pamiętać, że wszelkie odstępstwa mogą sprawić, że instalacja nie będzie bezpieczna.
Polskie przepisy dopiero od niedawna dopuszczają instalowanie urządzeń grzewczych na paliwa stałe w układach zamkniętych. A zatem nic dziwnego, że nie wszystkie dostępne na naszym rynku wkłady z płaszczem wodnym są do tego przystosowane.
Jak połączyć kominek z płaszczem wodnym z instalacją grzewczą?
Kominek bardzo często podłącza się do instalacji pośrednio – przez płytowy wymiennik ciepła. Powstają wtedy dwa obiegi wody – przez kominek i wymiennik w układzie otwartym oraz przez grzejniki i wymiennik w układzie zamkniętym. Gorąca woda z kotła ogrzewa wodę w drugim obiegu przez ścianki wymiennika praktycznie bez strat ciepła.
Dodatkową zaletą tego rozwiązania jest możliwość dobrania wielkości strumieni wody w obu obiegach (stosując pompy obiegowe odpowiedniej wydajności), tak by grzejniki zasilać wodą o niższej temperaturze, mimo że w obiegu kominka jest ona wyższa. Wpływa to pozytywnie na komfort mieszkańców – niższa temperatura powierzchni grzejnej w pomieszczeniu jest z różnych względów korzystniejsza. Natomiast utrzymywanie wyższej temperatury wody w obiegu kominka zapobiega skraplaniu się pary wodnej w kominie, dzięki czemu wkład nie jest narażony na szybką korozję.
Rozdzielenie instalacji na dwa obiegi rozwiązuje też problem współpracy kominka z płaszczem wodnym z innym źródłem ciepła – kotłem na gaz, olej lub z pompą ciepła – które jest przeznaczone do pracy w układzie zamkniętym. Gdy planujemy zasilanie instalacji grzewczej z tego typu urządzeń, zastosowanie wymiennika rozdzielającego instalację na dwa obiegi jest najrozsądniejszym rozwiązaniem.
